Η αδιαφορία υποθάλπει την ασέβεια και την βία
Η αδιαφορία υποθάλπει την ασέβεια, την αδικία και την βία
Από την Ελένη Καπίρη
{Αφιερωμένο στην Φλώρα,
στην Μόνα, στον γατούλη
και σε όλες τις γάτες που έζησαν
και όσες ζουν
διαρκώς τρομαγμένες στον δρόμο}
"Αδιαφορία είναι ο ύπνος της καρδιάς" (Τσάρλς-Σιμόν Φαβάρ)
Πολίτες τελευταίας κατηγορίας οι γάτες...
Ζώα συντροφιάς τις λέμε...
"Προνομιούχες" και "προστατευόμενες" από το νόμο...
Και ευτυχώς, υπάρχουν άνθρωποι που τις φροντίζουν στον δρόμο!
Όμως... Αντιμετωπίζονται από τους περισσότερους εκεί έξω, ως πολίτες τελευταίας κατηγορίας.
Για τις γάτες ο λόγος...
Και δεν αναφέρομαι καθόλου σε ακραία περιστατικά κακοποίησης και βίας.
Έχω ζήσει πολλά, αλλά αυτή είναι άλλη κουβέντα.
Ούτε μιλάω για το κομμάτι που αφορά στην φροντίδα τους. Δεν είναι κανένας υποχρεωμένος να ταΐσει, να φροντίσει, να υιοθετήσει μια γάτα. Ούτε να συμπαθήσει υποχρεωτικά. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που τις αντιπαθούν. Αυτοί χάνουν...
Αλλά είναι δικαίωμά τους.
Αυτό που με στεναχωρεί βαθύτατα, (τριάντα χρόνια που ασχολούμαι με τις γάτες) και θέλω να θίξω σ' αυτό το κείμενο, είναι η μεγάλη έλλειψη σεβασμού, αλλά και η απύθμενη αδιαφορία μας προς αυτά τα υπέροχα, αλλά ταλαιπωρημένα και ανυπεράσπιστα πλάσματα.
Κάποιος είπε, ότι η αδιαφορία είναι η σοβαρότερη ασθένεια του 21ου αιώνα.
Το πιστεύω. Είναι παγερή, υποβαθμίζει την ανθρωπιά μας.
Κι επειδή μου αρέσει να μιλάω με γεγονότα, θα μοιραστώ τρεις ιστορίες που βίωσα μέσα σε μια ημέρα. Είναι από αυτές που συναντώ σχεδόν καθημερινά και που δείχνουν την σκληρή πραγματικότητα που βιώνουν οι γάτες μόνες και αβοήθητες.
Να παίξει θέλει...
Στην παραλία που περπατώ καθημερινά, κυκλοφορεί ένας γάτος αλάνης και όταν τον συναντώ (δεν έχει σταθερό σημείο) τον ταΐζω.
Τον βρίσκω και του βάζω να φάει. Μόλις απομακρύνομαι κάμποσα μέτρα, ακούω ένα πιτσιρίκι να φωνάζει και να τρέχει καταπάνω στον γάτο και του πέταξε μια πέτρα.
Ο γατούλης άρχισε να τρέχει προς τον δρόμο φοβισμένος και παραλίγο γλύτωσε από διερχόμενο αυτοκίνητο. (Έχει συμβεί να χτυπηθούν γάτες μετά από κυνηγητό).
Πάντα περιμένω να φάνε, όταν έχει κόσμο γιατί ξέρω τι θα συμβεί, αλλά αυτοί ήταν μακριά και στάσιμοι.
Οι γονείς δεν ασχολήθηκαν φυσικά καθόλου. Αδιάφοροι.
Γυρίζω πίσω και τους ρωτάω: "Γιατί το αφήσατε να κυνηγήσει τον γατούλη;".
Η απάντηση πλέον συνηθισμένη και άκρως εκνευριστική, γιατί συνοδεύεται και από χαμόγελο: "Για να παίξει το έκανε ...".
Το παιδάκι θέλει να παίξει, το καταλαβαίνω, αλλά ο γατούλης τρόμαξε, μπορούσε και να κινδυνέψει όπως έτρεξε φοβισμένος στον δρόμο και θα μείνει και νηστικός. Το βρίσκετε αστείο που χαμογελάτε;
Τι μου απάντησαν;
"Αμάν πια, μας έχετε πρήξει με τα ζώα...".
Γνώριμες απαντήσεις, δεν με εκπλήσσουν, ούτε με θυμώνουν τόσο πολύ πια. Τις συνήθισα...
Λυπάμαι πολύ που μαθαίνετε το παιδάκι σας να μην σέβεται τα ζώα τους είπα και έφυγα.
Και εννοείται, πως περνούσαν κι άλλοι πολλοί από εκεί και δεν έδωσαν καμιά απολύτως σημασία.
Γιατί αυτό είναι το φυσιολογικό για τον περισσότερο κόσμο. Το παιδάκι θέλει να παίξει. Δεν έπαθε και τίποτα ο γάτος. Σιγά τώρα μην ασχοληθούν.
Μια μικρή παρέκκλιση και πρόβλημα ουδέν
Στο δάσος έχουν μείνει ελάχιστες πλέον γατούλες που ομορφαίνουν το περιβάλλον, μετά την μαζική δολοφονία τους.
Ενώ προχωράω, ακούω έναν σκύλο να γαβγίζει πολύ έντονα και τρέχω.
Ο "κύριος" που είχε τον σκύλο, προσπαθούσε να χτυπήσει τις γάτες με ένα ξύλο.
Για ποιον λόγο νομίζετε; Για να μην του στραβώσουν τον σκύλο, λέει.
Εντάξει, πες ότι φοβήθηκε.Και προτίμησε να τις χτυπήσει, από το να κάνει μια μικρή παρέκκλιση και να συνεχίσει τον δρόμο του; Χωρίς να ενοχλήσει τις γατούλες, χωρίς να παραβιάσει τον χώρο τους και χωρίς να... "κινδυνέψει" ο σκύλος του από τα "αιμοβόρα" αυτά πλάσματα.
Μια μικρή παρέκκλιση και πρόβλημα ουδέν...
Τι μου είπε; "Οι γάτες έχουν κατακτήσει τον χώρο".
Σε ένα τεράστιο δάσος, τον ενόχλησαν 5-6 γατούλες που έχουν απομείνει, που τρώνε σε μια μεριά και μετά εξαφανίζονται. Ανήσυχες και φοβισμένες με όσα βιώνουν εκεί καθημερινά.
Βρε άνθρωπε, γιατί θυμώνεις με τα ζωάκια που δεν φταίνε σε τίποτα και όχι με τους ανθρώπους που τα έφεραν σε αυτή την θέση; (του λέω).
"Αυτά βλέπω, αυτά με ενοχλούν, που να βρω τους ανθρώπους;" η απάντηση.
Ο σκύλος του δε, όλη την ώρα γάβγιζε, τραβούσε για να φτάσει τις γάτες και πνιγόταν (φορούσε πνίχτη).
Του λέω: Θες να προστατέψεις τον σκύλο σου από τις "τίγρεις" που θα τον ξεσκίσουν... Εσύ γιατί τον πνίγεις; Δεν τον βλέπεις τόση ώρα ότι με δυσκολία αναπνέει; Από αυτό γιατί δεν τον προστατεύεις;
Απάντηση: "Δεν τον πνίγω εγώ, μόνος του πνίγεται που τραβάει να πάει στις γάτες... ".
Οι γάτες είχαν φύγει φοβισμένες... Έφυγα κι εγώ ...
Τι άλλο να πεις;
Και φυσικά περνούσαν πολλοί άνθρωποι από εκεί βολτάροντας.
Δεν ασχολήθηκε κανείς...
Μην κάνεις αυτό που δεν θες να σου κάνουν
Επιστρέφοντας και μπαίνοντας στο πάρκο, πέφτω πάνω σε ένα περιστατικό... "Μάθημα για τους παθόντες" θα μπορούσες να το πεις.
Βλέπω από μακριά ένα νεαρό ζευγάρι που έχει ελεύθερο τον σκύλο, ο οποίος πήγαινε κοντά σε όποιον έβλεπε.
Πλησιάζοντας, τον βλέπω να τρέχει χαρούμενος καταπάνω σε ένα πιτσιρίκι, το οποίο φοβήθηκε, έβαλε τα κλάματα και άρχισε να τρέχει.
Ποιο νομίζετε ότι ήταν το παιδάκι;
Αυτό που είχε κυνηγήσει τον γατούλη.
Οι γονείς το πήραν από το χέρι και μετά πήγαν να ζητήσουν τον λόγο από τους σκυλογονείς, οι οποίοι εξηγούσαν ότι δεν θα το πείραζε και ότι ήθελε μόνο να παίξει.
Κοίτα τώρα ...
Δεν τους ένοιαξε καθόλου όταν το παιδί τους τρόμαξε τον γατούλη την ώρα που έτρωγε (να παίξει ήθελε), αλλά έκαναν καυγά στους σκυλογονείς που είχαν ελεύθερο τον σκύλο (ο οποίος επίσης ήθελε να παίξει) γιατί φόβισε το καμάρι τους.
Κι εδώ ακριβώς είναι που βλέπω εγώ την αδικία!
Ο γάτος που είναι μόνος, άστεγος και εκτεθειμένος στην διάθεση και τα κέφια του κάθε (χαριτωμένου κατά τα άλλα) πιτσιρικά, δεν έχει ανάγκη από προστασία;
Κάποιον, να βρεθεί και να πει, τι γίνεται εδώ;
Η διαφορά υποθέτω οφθαλμοφανής για τους περισσότερους.
Άλλο ο γάτος, άλλο το παιδί. Τι να λέμε τώρα;
Δεν έπαθε και τίποτα
Κοντεύω να φθάσω σπίτι, όταν ακούω έναν σκύλο να γαβγίζει με τέτοιο τρόπο, που καταλαβαίνω ότι έχει στριμώξει κάποια γάτα. Αυτός ο ήχος έχει γίνει πια καθημερινή αγωνία.
Τρέχω και βλέπω την Φλώρα (γάτα που ζούσε εκεί) στην κορυφή ενός δένδρου, ο σκύλος από κάτω να ωρύεται και ο συνοδός του 20 μέτρα μακριά να περπατάει ατάραχος.
Καμία αντίδραση, καμία σημασία.
Όσο και να θες να μείνεις ψύχραιμος ,δεν γίνεται, όταν βλέπεις τέτοια αδιαφορία και ασέβεια.
Τι θα γινόταν αν η γάτα δεν είχε προλάβει να ανέβει;
Πάω κοντά και του λέω: Μαζέψτε τον σκύλο σας. Δεν βλέπετε ότι η γάτα κρέμεται από το κλαρί;
Μου λέει, "Πως κάνεις έτσι; Δεν έγινε και τίποτα. Δεν θα την πείραζε. Να παίξει ήθελε..."
Δηλαδή, όλο αυτό που έζησε η γάτα δεν ήταν τίποτα; Αφού δεν την σκότωσε, να πω κι ευχαριστώ δηλαδή;
Η συμπεριφορά του σου δείχνει ότι δεν θα την πείραζε;
Συνέχισε να αδιαφορεί, ο σκύλος δεν σταματούσε και η γάτα κρεμασμένη στο δένδρο να παραπαίει.
Τριγύρω περνούσε κόσμος... Αδιάφορος κόσμος...
Βγάζω το κινητό και λέω: Ναι,άμεσος δράση;
Μόλις με ακούει, αρχίζει κάτι ωραία βρισίδια, τρέχει μαζεύει τον σκύλο και φεύγουν.
Σεβασμό το λένε...
Βλέπεις παντού παιχνιδιάρικα και ανεξέλεγκτα σκυλάκια που κυνηγούν τις γάτες. Και φυσικά.... δεν ξέρεις τι θα κάνουν όταν θα τις πιάσουν μετά το άγριο κυνηγητό...
Επίσης, τρισχαριτωμένα αλλά και κακομαθημένα (κάποιες φορές) παιδάκια που τις κυνηγούν. Για να παίξουν, αλλά και κάποια μεγαλύτερα για να τις χτυπήσουν. Με πέτρες, ξύλα, ποδήλατα.
Και οι γάτες κυνηγημένες, πανικόβλητες, τρομαγμένες πάνω σε δέντρα, κρυμμένες κάτω από παρκαρισμένα αυτοκίνητα ή στρυμωγμένες όπου βρουν.
Σχεδόν καθημερινά τα περιστατικά που συναντώ.
Δεν θέλω ούτε να σκέφτομαι, τι μπορεί να γίνεται όλες τις υπόλοιπες ώρες.
Τι ευθύνη μπορείς να επιρρίψεις στο παιδί και στον σκύλο; Καμία φυσικά.
Οι γονείς-κηδεμόνες είναι υπεύθυνοι, οι οποίοι στην συντριπτική πλειοψηφία τους είναι αδιάφοροι. Εντελώς.
Συμπεριφορές που δεν ταιριάζουν σε πολιτισμένους ανθρώπους.
Αυτό το "Δεν θα την πειράξει, να παίξει θέλει" με εκνευρίζει τόσο πολύ κάθε φορά που το ακούω.
Το ότι την τρομοκρατεί δηλαδή είναι ασήμαντο;
Το ότι δεν την αφήνει να φάει (αν τρώει) ή μπορεί να κινδυνέψει (αν βγει στον δρόμο μέσα στον πανικό της) δεν είναι τίποτα;
Να τρομάξει ή και να κινδυνέψει η γάτα για να περάσει ωραία ο σκύλος ή το παιδί;
Ή το εξυπνακίστικο που λένε κάποιοι σκύλο γονείς: "Θα φύγει η γάτα, δεν είναι χαζή"
Κι αν δεν προλάβει; Αν την αιφνιδιάσει;
Αν δεν βρει κοντά δέντρο ή κάτι να ανέβει και αυτοκίνητο ή κάτι άλλο να τρυπώσει;
Αν έχει κάποια ιδιαιτερότητα; Πχ να μην ακούει, να μην βλέπει, να έχει κάποια αναπηρία, να είναι άρρωστη, να είναι μωρό κλπ.
Τότε γιατί έχουμε βρει γάτες σκοτωμένες από σκύλο;
Και στην τελική, τίποτα απ’ όλα αυτά να μη συμβεί, γιατί να της χαλάσει την ησυχία της, την βολή της, τον ύπνο της, την ξάπλα της;
Σεβασμό το λένε...
Και στον σεβασμό έχουν δικαίωμα όλοι! Ανεξαιρέτως!
Αν κάποιος συμπεριφερόταν έτσι στον σκύλο ή στο παιδί μας, πως θα αντιδρούσαμε;
Ρητορική η ερώτηση. Θα γινόμασταν έξαλλοι! Το λιγότερο.
Δεν τις βλέπεις χαλαρές ποτέ
Μονίμως στην τσίτα είναι. Και είναι απόλυτα φυσιολογικό σε ένα τόσο αφιλόξενο περιβάλλον.
Κι αν πάει κάποιος (σπάνιο) να τις χαϊδέψει, φυσικά δεν κάθονται.
Είναι επιφυλακτικές με όλους. Πως να εμπιστευθούν;
Και μετά τους ακούς να λένε: "Είναι άγριες, δεν τιθασεύονται, δεν πιάνονται φίλες, είναι εγωίστριες, αδιάφορες. Καλά κάνω που δεν τις συμπαθώ" .
Φυσικά, κανείς από όλους αυτούς δεν έχει μπει στην διαδικασία να ασχοληθεί και να παρατηρήσει (για να τις καταλάβει) τι τραβάνε εκεί έξω.
Ένας θεός μόνο ξέρει τι τραβάνε ...
Τα αυτονόητα είναι ζητούμενα
Και αναγκάζεσαι (χωρίς να το θες) να μπεις σε διάλογο μαζί τους.
Και να... φορτώνεσαι έναν ρόλο που επίσης δεν θες. Του αστυφύλακα.
Και να γίνεις η κακιά της ιστορία τους.
Γιατί; Γιατί θέλησες να προστατέψεις τα ζωάκια και τους ζήτησες να μιλήσουν στα παιδιά τους ή να μαζέψουν τον σκύλο τους.
Το αυτονόητο δηλαδή. Που δεν θα χρειαζόταν, αν οι ίδιοι τις σέβονταν.
Κι όμως πρέπει να το ζητήσεις, να παρακαλέσεις κιόλας και εντέλει να γιουχαριστείς και από πάνω.
Ειρωνείες, βρισιές, προσβολές.
Όσοι τις αγαπάμε και τις φροντίζουμε, ερχόμαστε πολύ συχνά αντιμέτωποι με την ασέβεια και την επιθετική συμπεριφορά πολλών.
Όσο για τον ελεύθερο σκύλο;
Είμαι ο τελευταίος άνθρωπος που θέλω να βλέπω περιορισμένα ζώα.
Όλοι αυτοί οι κηδεμόνες που με στραβοκοιτάζουν και με βρίζουν, δεν έχουν ιδέα πόσους αγώνες έχω δώσει για την ελευθερία των σκύλων, χρόνια πίσω. Δεν καταλαβαίνουν, ότι δεν έχω τίποτα με τον σκύλο τους.
Αντίθετα, στεναχωριέμαι πολύ όταν ακούω πως (πολλοί από αυτούς) ζουν σε καταπίεση. Άλλοι σε crate, άλλοι δεμένοι και άλλοι πάνε βόλτα σπάνια.
Το έχουν αναφέρει κάποιοι από αυτούς τους κηδεμόνες.
"Τον έβγαλα να τρέξει λίγο γιατί ...."
Να χαρεί ελεύθερος. Μαζί σας είμαι. Αλλά κάπου, κάπως ελεγχόμενα όμως.
Το να αφήνουμε τον σκύλο ελεύθερο εκεί όπου μπορεί να κινδυνέψει ο ίδιος, αλλά και να φοβίσει (άθελά του) παιδάκια, γάτες, άλλους σκύλους ακόμα και ενήλικες που φοβούνται δεν είναι υπεύθυνη κηδεμονία.
Είναι δικαίωμα του καθένα να μη θέλει να τον πλησιάσει ο σκύλος μας.
Και δική μας υποχρέωση να το σεβόμαστε.
Και φυσικά, ο νόμος λέει πως ο σκύλος πρέπει να είναι κοντά μας και με έλεγχο.
Αλλά γράφουμε και τον νόμο και τους γύρω μας, στα παλαιότερα των υποδημάτων μας.
Τι μαθαίνουμε στα παιδιά;
Το ακόμα πιο απογοητευτικό και πολύ αποθαρρυντικό, είναι πως μαθαίνουμε στα παιδιά, που είναι το αύριο αυτού του κόσμου, να μην σέβονται τα ζώα.
Μεγαλώνουν και συνηθίζουν να μην δίνουν αξία στην κάθε ζωή.
Ο Άλμπερτ Σβάιτσερ (ανθρωπιστής με βραβείο Νόμπελ για τη φιλοσοφία του περί σεβασμού της ζωής), είχε πει:
"Όποιος έχει συνηθίσει να θεωρεί τη ζωή ενός ζώντος πλάσματος ευτελή, κινδυνεύει να φτάσει επίσης και στην ιδέα για ευτελείς ανθρώπινες ζωές".
Ο νοών νοείτω, φίλοι γονείς...
Μικρές πράξεις "μεγάλων" ανθρώπων
Τα λόγια του Σβάιτσερ για ευτελείς ζωές, μου δίνουν την ευκαιρία να αναφέρω μια ιστορία (παλιότερη) που αφορά σε ποταπές πράξεις επιφανούς ανδρός. Προφανώς, γιατί θεωρεί ευτελείς κάποιες ζωές...
Μια γάτα κι εγώ, δεχθήκαμε επιθετική συμπεριφορά από έναν πολύ γνωστό και ευυπόληπτο πολίτη. Από αυτούς που κρατάνε την εικόνα τους αψεγάδιαστη και όλοι τους θεωρούν υπέροχους ανθρώπους και τους στολίζουν με φωτοστέφανα.
Έχω πάει να ταΐσω και να βάλω νεράκι στην Μόνα (μια γάτα μοναχική, δεν είναι μαζί με τις υπόλοιπες), εμφανίζεται ο εν λόγω "κύριος" και αρχίζει να κλωτσάει τα μπολ νερού και φαγητού.
Όταν του είπα τι κάνεις εκεί (αφού δήλωσε την εξουσία του πρώτα), άρχισε να μου φωνάζει και να μου απαγορεύει να ταΐσω.
Του είπα ότι επιτρέπεται φυσικά, χωρίς πολλές κουβέντες.
Τότε έτρεξε προς την γάτα και άρχισε να κλωτσάει. Δεν την πέτυχε, η γάτα έφυγε τρέχοντας.
Του λέω, κλωτσάς ένα αδύναμο πλάσμα γιατί μπορείς;
Γυρίζει και έρχεται απειλητικά κατά πάνω μου. Σήκωσε το χέρι για να με χτυπήσει στο πρόσωπο.
Έτσι δείχνεις την μαγκιά σου; Κλωτσάς ανυπεράσπιστα πλάσματα και χτυπάς γυναίκες; Καλώ την αστυνομία, έχω και μάρτυρες, του λέω.
Μόλις άκουσε έτσι, άρχισε να τρέχει και εξαφανίστηκε μέσα στα δένδρα.
Όσο για τους μάρτυρες;
Στα τρία μέτρα ήταν ένα ζευγάρι που είδε όλο το σκηνικό από την αρχή. Απαθείς εννοείται...
"Εμείς δεν είδαμε τίποτα", μου λέει ο νεαρός. Και έφυγαν βιαστικά.
Πιο πέρα ήταν κι άλλοι πολλοί άνθρωποι. Αδιάφοροι άνθρωποι...
Μάστιγα η αδιαφορία
Ζούμε σε μία κοινωνία που δεν ακούει, δεν βλέπει, δεν ασχολείται. Η αδιαφορία περισσεύει. Συμβαίνουν τόσα άσχημα γύρω μας κι αντί να γινόμαστε πιο ευαίσθητοι και συμπονετικοί, γινόμαστε πιο σκληροί. Μένουμε απαθείς και αδιάφοροι μπροστά σε γεγονότα και καταστάσεις ενώ δεν θα έπρεπε.
Πόσο αληθινά τα λόγια του Ούγγρου συγγραφέα Άρθουρ Κέσλερ:
«Είδα όνειρο. Κάποιοι με μαχαίρωσαν στο δρόμο και ούρλιαζα από τους πόνους. Φώναζα απεγνωσμένα βοήθεια. Δίπλα περνούσαν άνθρωποι καλαμπουρίζοντας και γελώντας. Κανείς δε με κοίταξε.»
Με αγγίζουν βαθιά αυτά τα λόγια!
Στα περισσότερα περιστατικά που έχω βιώσει (και πολύ δύσκολα κάποιες φορές) υπήρχε πάντα κόσμος εκεί κοντά.
Δεν αντέδρασε κανένας ποτέ!
Συνέχιζαν την βόλτα τους ατάραχοι.
Δεν βρέθηκε ούτε ένας, που να δει σε αυτές τις πράξεις την ασέβεια και τη βία.
Με σόκαρε πάντα αυτό.
Δεν συζητώ φυσικά να πάρει κάποιος το μέρος το δικό μου.
Μόνο ως ανέκδοτο θα το έλεγα.
Αφού για μια πολύ μεγάλη μερίδα ανθρώπων όσοι νοιαζόμαστε είμαστε οι γραφικοί, οι τρελοί, οι αργόσχολοι, οι φορτωμένοι χρημάτων και οι απαλλαγμένοι προβλημάτων.
Ποιος θα ασχοληθεί;
Καμία ελπίδα, καμία προσμονή δεν είχα ποτέ. Μου είχε γίνει ξεκάθαρο από πολύ νωρίς αυτό.
Θα ήθελα όμως, έστω μια φορά, μια φορά μόνο, να βρεθεί κάποιος (που είναι παρών) να ενδιαφερθεί για τις γάτες.
"Άνθρωπον ζητώ" που είπε και ο Διογένης ο Κυνικός.
Έναν άνθρωπο που να υποστηρίξει το δίκιο τους. Να θελήσει να τις προστατέψει.
Να μπει μπροστά βρε αδελφέ.
Έτσι... Για την ιστορία... Να έχω να θυμάμαι... Να έχω να λέω...
Ευσεβείς πόθοι...
Σε έναν κόσμο που αδιαφορεί...
Η κανονική πραγματικότητα
Τι συμβαίνει τελικά;
Γιατί τόση απάθεια; Τόση αδιαφορία;
Έχουμε κανονικοποιήσει την ασέβεια;
Και την βία;
Μήπως βία θεωρούμε μόνο τα ακραία περιστατικά που παρουσιάζονται στις ειδήσεις;
Οι "μικρές" παραβατικές συμπεριφορές εντάχθηκαν στην ζωή μας και τις θεωρούμε μέρος της καθημερινότητας;
Τις ανεχόμαστε μια χαρά και τις αντιμετωπίζουμε ως κάτι φυσιολογικό;
Εξοικειωνόμαστε λίγο λίγο με ότι κακό συμβαίνει γύρω μας και φτάσαμε στο όριο της ανοσίας;
Όπως ο Μιθριδάτης με το δηλητήριο;
Φευ... Αυτή είναι η κανονική πραγματικότητα!
Η εικονική πραγματικότητα
Γιατί στην εικονική πραγματικότητα, είμαστε όλοι ευαίσθητοι,
φιλόζωοι, φιλάνθρωποι και πολλά άλλα ωραία και πιασάρικα.
Η πραγματικότητα δεν μας συγκινεί. Στεκόμαστε μακριά από την δυστυχία ζώων και ανθρώπων, αλλά γινόμαστε άλλοι άνθρωποι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Είμαστε άφταστοι στην βολική φιλοζωία και φιλανθρωπία του πληκτρολογίου.
Όταν δημοσιευθεί κάτι άσχημο, τραγικό, τότε μιλάμε, σχολιάζουμε και εκφράζουμε την οργή και τον θυμό μας. Καταδικάζουμε το άδικο, το κακό.
Για το κυνήγι των likes...
Όσο πιο πολλά μαζέψουμε, τόσο πιο πολύ νιώθουμε πως γινόμαστε αποδεκτοί και αρεστοί. Κι αυτό μας αρκεί. Νιώθουμε σπουδαίοι.
Στην πραγματική ζωή όμως, μένουμε αδρανείς.
Λείπουν οι πράξεις...
Ε να μην ξεβολευτούμε από την άνεση του καναπέ μας.
Αυτό είναι η αποτυχία της κοινωνίας...
Μου θυμίζει αυτό που είχε πει ο Ισοκράτης: "Οι άνθρωποι κλαίνε διαβάζοντας τα φαντασιολογήματα των ποιητών, αλλά τα αληθινά βάσανα τα παρακολουθούν με αδιαφορία".
Η αδιαφορία είναι συναίνεση
Και αυτή η αδιαφορία είναι που υποθάλπει την ασέβεια... Και την βία...
Ο Πάουλο Φρέιρε (Βραζιλιάνος παιδαγωγός και φιλόσοφος) έχει πει κάτι εξαιρετικό:
"Όταν νίπτει κανείς τας χείρας του σε μια σύγκρουση μεταξύ ισχυρών και αδυνάτων, δεν σημαίνει ότι μένει ουδέτερος. Σημαίνει ότι παίρνει το μέρος των ισχυρών".
Και έτσι το άδικο δυναμώνει και θεριεύει. Σε μια κοινωνία απούσα.
Και μετά λέμε:
Τι γίνεται στον κόσμο βρε παιδί μου; Ή πόσο κακός κι άδικος είναι ο κόσμος;
Μα είμαστε κι εμείς μέσα σε αυτόν τον κόσμο. Μην το ξεχνάμε.
Οι συμπεριφορές μας έχουν αντίκτυπο.
Όταν μένουμε θεατές, κάποιοι ανενόχλητοι κυνηγούν, κλωτσάνε, χτυπούν, τρομάζουν, σκοτώνουν τόσα ανυπεράσπιστα πλάσματα.
Γιατί έτσι θέλουν!!
Και κυρίως γιατί μπορούν!
Χωρίς να λογοδοτούν πουθενά.
Κι αυτές οι εικόνες, φανερώνουν την έλλειψη πολιτισμού και την παρακμή της κοινωνίας.
Ο εγωιστικός ετσιθελισμός βασιλεύει, μπροστά στην αδιαφορία μας. Μπροστά στα μάτια μας.
Έχουμε μερίδιο ευθύνης!
Αφού επιτρέπουμε, αφού ανεχόμαστε να συμβαίνουν και να επαναλαμβάνονται τέτοιες καταστάσεις. Συναινούμε!
"Αδικεί πολλάκις ο μη ποιών τι. Ου μόνον ο ποιών τι" (Μάρκος Αυρήλιος)
Ζωές αναλώσιμες;
Αναρίθμητες κυνηγημένες και τρομαγμένες ψυχές.
Δεν είναι μακριά μας. Είναι κοντά μας, γύρω μας, παντού. Όλες τις ώρες.
Κινούμαστε στους ίδιους χώρους. Συναντιόμαστε εκεί που τρέχουμε. Εμείς γιατί βιαζόμαστε. Εκείνες γιατί φοβούνται.
Στην πόρτα μας, στην γωνία του σπιτιού μας, στην γειτονιά μας, στην πλατεία, στο πεζοδρόμιο, στον κάδο που πετάμε τα σκουπίδια μας.
Η παρουσία τους είναι καθημερινή, συνηθισμένη, δεδομένη.
Φιγούρες που συνήθισε το μάτι μας. Κοιτάμε... Αλλά δεν τις βλέπουμε...
Δεν καταδεχόμαστε να στρέψουμε την προσοχή και το ενδιαφέρον μας πάνω τους.
Ζωές που θεωρούμε μη σημαντικές; Ή μήπως αναλώσιμες;
Κάποιοι λέμε: "Αφού μπορούν να πηδάνε, να σκαρφαλώνουν, να τρυπώνουν, θα την βρουν την άκρη τους οι γάτες. Δεν έχουν ανάγκη"
Και έτσι ησυχάζουμε την χαλαρή συνείδησή μας και ξεμπερδεύουμε με τις όποιες φευγαλέες ανησυχίες και ανεπαίσθητες ευαισθησίες μπορεί να έχουμε.
Και συνεχίζουμε τον δρόμο μας.
Ποιος όμως θα βοηθήσει αυτά τα πλάσματα να ζήσουν με περισσότερη αξιοπρέπεια εκεί έξω;
Οι γάτες είναι μέρος του αστικού περιβάλλοντος. Κατοικούμε μαζί τους. Συμπεριλαμβάνονται στην καθημερινότητα μας.
Είναι συμπολίτες μας!
Δεν είναι παιχνίδια για τα παιδιά μας, δεν είναι θηράματα για τον σκύλο μας, δεν είναι ντεκόρ για τους κάδους σκουπιδιών.
Ούτε υπάρχουν για να βγάζουμε τα απωθημένα μας, για να κάνουμε το κέφι μας, για να πληρώνουν τις προκαταλήψεις μας.
Είναι συμπολίτες με αδιαμφισβήτητο δικαίωμα στον σεβασμό και στην αξιοπρεπή ζωή!
Ποιος θα τις προστατέψει όμως;
Ο νόμος που επεμβαίνει αφού συμβεί κάτι άσχημο; Αφού έχει γίνει το κακό;
Και όταν, αν και εφόσον θελήσει κάποιος που γνωρίζει να καταγγείλει το περιστατικό;
Για να τιμωρηθεί (αν τιμωρηθεί) ο δράστης;
Υπάρχει κάποιος να προλάβει το κακό;
Γιατί αν καλέσεις την άμεσο δράση πχ για τον ελεύθερο σκύλο που κυνηγάει την γάτα, μέχρι να έρθουν και αν δεν βρίσκονται σε σοβαρότερο περιστατικό, θα έχει "πετάξει το πουλάκι...".
Ποιος θα τις βοηθήσει εκείνη την στιγμή;
Ποιος θα γίνει η φωνή τους;
Εκείνες δεν μπορούν να εκφράσουν (στην γλώσσα μας) όσα νιώθουν, δεν μπορούν να "ζητήσουν" σεβασμό, να υπερασπιστούν το δίκιο τους.
Δεν μπορούν να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους.
(Να αναφέρω εδώ, πως μια σπουδαία φιλοσοφική θέση, το πως οραματίστηκαν κάποιοι άνθρωποι την σχέση που οφείλουμε να έχουμε με τα ζώα, είναι η διακήρυξη δικαιωμάτων των ζώων.
Όπου σύμφωνα με το άρθρο 2, μεταξύ άλλων αναφέρει, πως ο άνθρωπος οφείλει να σέβεται την ζωή κάθε ζώου και να χρησιμοποιεί τις γνώσεις του για το καλό τους. Τα ζώα έχουν δικαίωμα στην φροντίδα, στην προσοχή και στην προστασία από τον άνθρωπο).
Τα δικαιώματα
Αλήθεια, τους αναγνωρίζουμε δικαιώματα;
Μπα... Αφού είναι διαφορετικές από εμάς... Και κατώτερες φυσικά... Μειονεκτούν στην νοημοσύνη, στη λογική, στην ομιλία... Αυτά δεν επικαλούμαστε για να τις υποτιμάμε;
Δεν θα τις βάλουμε ίσα κι όμοια μ' εμάς. Έτσι δεν είναι; (Ούτε που θυμάμαι πόσες φορές το έχω ακούσει αυτό).
Δεν έχουμε ιδέα όμως, πόσες ικανότητες έχουν και πόσο χαρισματικά πλάσματα είναι!
Είναι διαφορετικές. Ναι.
Και αδύναμες μπροστά σε όσα τους κάνουμε. Ναι.
Όμως κατώτερες δεν είναι.
Κι από πότε καλοί μου συμπολίτες, οι διαφορετικοί, οι ιδιαίτεροι, οι αδύναμοι δεν έχουν δικαιώματα; Δεν δικαιούνται σεβασμό; Δεν χρειάζονται προστασία;
Η διαφορετικότητα και η όποια αδυναμία τους, δεν είναι (δεν πρέπει να είναι) λόγος περιθωριοποίησης και απαξίωσης.
Τουναντίον. Είναι λόγος υποστήριξης και προστασίας!
Αλλά για να το θέσω ακόμα πιο σωστά το ερώτημα:
Μας συμφέρει να τους αναγνωρίσουμε δικαιώματα;
Μάλλον όχι. Γιατί χάνουμε τα προνόμια και το δικαίωμα εμείς να τις μεταχειριζόμαστε όπως θέλουμε.
Κι αυτή η παραγνώριση, η αμφισβήτηση των δικαιωμάτων τους είναι που μας οδηγεί στην κατάφωρη παραβίασή τους.
Ωχαδερφισμός
Και για την ανάλγητη αδιαφορία μας μπροστά στην αδικία και την ασέβεια που βιώνουν;
Φταίει μόνο το γεγονός ότι δεν τους αναγνωρίζουμε δικαιώματα;
Όχι θεωρώ. Όχι μόνο αυτό τουλάχιστον.
Πολλοί πιστεύουμε, ότι δεν είναι δουλειά μας να ασχοληθούμε.
Αφού άλλοι ευθύνονται για ότι συμβαίνει.
Ωχ αδελφέ... Εμείς θα σώσουμε τον κόσμο; Θα σηκώσουμε το δίκιο όλων;
Που να τρέχουμε τώρα; Δεν υπάρχει ούτε χρόνος ούτε χώρος για άλλους.
Που να μπλέκουμε;
Να μην χαλάσουμε και την ζαχαρένια μας. Και την βολή μας.
Ας κοιτάξουμε καλύτερα την δουλειά μας.
"Όσα κλείνει η πόρτα μας" που έλεγαν οι παλιότεροι.
Κι έτσι... Καθόμαστε στα αβγά μας.
Κλεινόμαστε στον μικρόκοσμό μας, στην περίμετρο ασφαλείας μας και αφήνουμε άλλους να νοιαστούν και να λύσουν τα προβλήματα που υπάρχουν.
Και ελπίζουμε πως η δική μας σειρά δεν θα έρθει ποτέ. Είμαστε στο απυρόβλητο νομίζουμε.
Κρίκος της ίδιας αλυσίδας
Όμως, ξεχνάμε ότι είμαστε μέρος του όλου. Μέλη της ίδιας κοινωνίας. Κρίκος της ίδιας αλυσίδας.
Και όλοι είμαστε εκτεθειμένοι μπροστά στους κινδύνους μιας κοινωνίας που ασθενεί. Που η ασέβεια, η αδικία και η βία έχουν γίνει μάστιγα.
Πόσο ασφαλείς νιώθουμε στ' αληθεια;
Και πόσο απέχουμε από το να βρεθούμε εμείς, το παιδί μας, ο σκύλος μας, η γάτα μας σε μια ανάλογη (δύσκολη) κατάσταση εκεί έξω;
Τότε θα θεωρήσουμε τραγικό αυτό που μας συμβαίνει. Αυτό που για τους άλλους (όποιους), θεωρούσαμε ασήμαντο.
Και φυσικά, θα θέλουμε, θα περιμένουμε, θα απαιτούμε ανθρώπινες συμπεριφορές και ενδιαφέρον από τους συνανθρώπους μας.
Θα υπάρχει άραγε κανείς εκεί για να ενδιαφερθεί;
Πάντα επίκαιρη η ρήση του Γερμανού θεολόγου και πάστορα Μάρτιν Νήμελερ:
"... Όταν ήρθαν να πάρουν εμένα, δεν είχε απομείνει κανείς για να αντιδράσει..."
Θα δηλώσουμε εντέλει παρόντες;
Ας αναλογιστούμε, πόσο θα μας θύμωνε αυτή η τραγικά απούσα κοινωνία.
Και κατόπιν, ας αναρωτηθούμε: Μήπως ήρθε η ώρα να βγούμε από την ωραία φούσκα που μας τυλίγει και να περπατήσουμε και λίγο πιο πέρα από την ασφαλή και ήσυχη εμβέλειά μας;
Να αφήσουμε στην άκρη τον ατομικισμό μας;
Δεν είναι μόνο η δική μας ζωή και των αγαπημένων μας σημαντική.
Η κάθε ζωή αξίζει!
Δεν είναι καμία αναλώσιμη!
Η δική σου, η δική μου, του παιδιού σου, του γονιού σου, του διπλανού σου και του παραδίπλα.
Η ζωή της Φλώρας... Που τελικά σκοτώθηκε από σκύλο!!!!
Της άγνωστης Χ γάτας, του Χ σκύλου, του πουλιού.
Οποιουδήποτε, μπορεί κάποια στιγμή να χρειαστεί βοήθεια.
Η ηθικά εξελιγμένη κοινωνία
Η κοινωνία έχει ηθική υποχρέωση να αγκαλιάζει και να προστατεύει τα αδύναμα και ανυπεράσπιστα μέλη της. Όμοια, διαφορετικά, ιδιαίτερα! Όλα!
Να γίνεται ανάχωμα μπροστά σε ότι κακό συμβαίνει.
Για να πάψει κάποτε να υπάρχει τόσος ασύδοτος ετσιθελισμός, τόση ασέβεια, τόση βία εκεί έξω.
Για να συνυπάρχουμε ειρηνικά και να νιώθουμε όλοι ασφαλείς μέσα σε αυτήν.
Αυτή είναι η δίκαιη, συμπονετική και πολιτισμένη κοινωνία που όλοι μας θέλουμε! Η ηθικά εξελιγμένη κοινωνία.
Ποιος θα σώσει τον κόσμο;
Μην περιμένουμε λοιπόν από τους άλλους να σώσουν τον κόσμο.
Έχουμε χρέος να δηλώνουμε όλοι παρόντες!
Ο μέγας Νίκος Καζαντζάκης είχε πει: "Να αγαπάς την ευθύνη. Να λες εγώ, εγώ μοναχός μου θα σώσω τον κόσμο. Αν χαθεί εγώ θα φταίω".
Έτσι αλλάζει ο κόσμος. ..
Όταν ο καθένας μας κάνει αυτό που μπορεί.
Όπως το σπουργιτάκι, που όταν άκουγε τη βροντή της θύελλας, ξάπλωνε στη γη και σήκωνε τα μικροσκοπικά ποδαράκια του προς τον ουρανό. Ήθελε να προστατέψει τη γη που έχει τόσα ζωντανά πλάσματα, σε περίπτωση που πέσει ο ουρανός.
Το ρωτάει με απορία και ειρωνεία η αλεπού:
"Τα καχεκτικά ποδαράκια σου να συγκρατήσουν τον απέραντο ουρανό;"
Κι εκείνο απάντησε:
"Ο καθένας εδώ κάτω στη γη, έχει το δικό του κομμάτι ουρανού να συγκρατήσει".
**Μότο ζωής για μένα, αυτή η λαϊκή σοφία!
Οι λέξεις έχουν δύναμη
Ας βάλουμε το δικό μας λιθαράκι.
Ας συμβάλλουμε έμπρακτα όλοι μας να φτιάξουμε μια πιο ειρηνική κοινωνία και έναν πιο δίκαιο κόσμο.
Και δεν χρειάζεται να τον αναποδογυρίσουμε για να τον αλλάξουμε.
Ούτε χρειάζονται κραυγαλέες πράξεις. Μικρές, απλές, καθημερινές συμπεριφορές μας, μπορεί να έχουν δύναμη που δεν υποψιαζόμαστε.
Ένας λόγος μας μπορεί να είναι αρκετός για να βάλει σε έναν άνθρωπο μια σκέψη, μια αμφιβολία, ένα προβληματισμό.
Μπορεί να αρκεί για να αλλάξει μια συμπεριφορά, να σταματήσει μια άσχημη κατάσταση.
Μια αντίδρασή μας μπορεί να προλάβει μια άδικη πράξη. Να σώσει μια ζωή.
Ακόμα κι αν εκείνη την στιγμή αυτοί οι άνθρωποι ενοχλούνται, θυμώνουν, εκνευρίζονται, βρίζουν, αδιαφορούν. Κάποιοι μπορεί και να το σκέφτονται κατόπιν.
Δεν υπάρχει πάντα κακή πρόθεση. Είναι και η άγνοια και η ημιμάθεια και η λάθος αντίληψη και οι λάθος πληροφορίες και οι κακές στιγμές.
Παλιά νοοτροπία, αλλά και η προκατάληψη απέναντι στις γάτες πολλές φορές.
Στα περιστατικά που ανέφερα, ο κύριος με τον σκύλο, ήρθε μετά από τρεις μέρες και τον κρατούσε με το λουρί. Με πλησιάζει και μου λέει: "Έμαθα ποια είσαι από μια κοινή γνωστή μας. Ξέρω τι κάνεις. Είχες δίκιο. Συγνώμη".
Οι γονείς με το παιδάκι (έρχονται συχνά), τους έχω δει να το κρατούν κοντά τους όταν συναντούν γάτα.
Μάλιστα με χαιρετάνε κιόλας.
Όσο για τον "κύριο" που επιτέθηκε στη Μόνα και σε μένα;
Δεν ξαναφάνηκε ποτέ. Φοβήθηκε; ντράπηκε; Μετάνιωσε; Ποιος ξέρει;
Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν (αναγκαίο θα πω) να μιλάμε, να αντιδράμε. Να μην αδιαφορούμε.
Κι ας φαίνεται χαμένη υπόθεση κι ότι βαράμε σε τοίχο.
Ο Γιάννης Ρίτσος είχε πει: "Ίσως εκεί που αντιστέκεται κάποιος χωρίς ελπίδα, ίσως εκεί να αρχίζει η ανθρώπινη ιστορία".
Τα αδικημένα πλάσματα των πόλεων
Κλείνοντας να πω, πως οι γάτες αξίζουν όχι μόνο τον σεβασμό και το ενδιαφέρον μας, ως μέλη της κοινωνίας μας, αλλά και τον απέραντο θαυμασμό μας για όλα αυτά που ζουν και αντέχουν εκεί έξω. Εξ' αιτίας μας.
Ας μην ξεχνάμε, πως εμείς ευθυνόμαστε που βρίσκονται στους δρόμους. Εκείνες δεν είχαν, δεν έχουν επιλογή.
Δεν στεκόμαστε στην πείνα, στον πόνο, στην αρρώστια, στην εξαθλίωσή τους.Δεν ταιριάζει στην πολιτισμένη κοινωνία, αλλά δεν είμαστε και υποχρεωμένοι να σταθούμε.
Όμως, έχουμε υποχρέωση να μην τους προκαλούμε φόβο.
Γιατί μπορεί η πείνα και ο πόνος που βιώνουν, να δυσκολεύουν ή και να απειλούν την ζωή τους, όμως ο καθημερινός και διαρκής φόβος... τους την κλέβει την ζωή!
Οι γάτες, είναι τα πιο αδικημένα πλάσματα των πόλεων!
Περιμένουν εκείνη την ματιά μας που δεν θα προσπεράσει... Που θα σταθεί πάνω τους...
Με ενδιαφέρον, με ενσυναίσθηση.
Αυτήν την ματιά αποζητάνε καθημερινά.
Κι ας τις λέμε αντικοινωνικές, μοναχικές, αδιάφορες. Δεν είναι.
Φοβισμένες είναι. Και παρεξηγημένες.
Παλεύουν να επιβιώσουν ανάμεσά μας. Και προσπαθούν μέσα σε τόσες αντίξοες συνθήκες να κρατήσουν την περηφάνια τους!
Αρκεί μια ματιά μας με ενδιαφέρον και καλοσύνη και θα δούμε πως γκρεμίζονται οι μύθοι...
Γιατί μπορεί εκεί έξω να τις έχουμε στο περιθώριο, όμως όσες ζουν σε σπίτια είναι κανονικές βασίλισσες!
Τίποτα λιγότερο δεν τους ταιριάζει άλλωστε!
Γιατί την γάτα όταν την γνωρίσεις, την ερωτεύεσαι ακαριαία και σφόδρα!
Ο Αμερικανός συγγραφέας Γουίλιαμ Μπάροουζ έχει πει:
"Η γάτα δεν προσφέρει υπηρεσίες. Προσφέρει τον εαυτό της".
Ελένη Κασπίρη
Θετική εκπαιδεύτρια ζώων συντροφιάς και κηδεμόνων